Wprowadzenie do humanistyki cyfrowej (KURS AAL)

Wydział „Artes Liberales”, UW, semestr zimowy 2014/2015

Pełny opis kursu (USOS)

Tablica kursu (należy zalogować się kontem google i poprosić o dostęp)

Projekty DH:

DH Awards

Humanistyczne projekty cyfrowe w Polsce (wyniki ankiety)

– DIRT: Digital research tools

Plan zajęć

Wersja 1.1. [09.03.2015]

1. 24.02 Wprowadzenie do wprowadzenia

Omówienie syllabusa i celu zajęć.


2. 03.03 Co to jest humanistyka cyfrowa? Definicje, pojęcia, zasoby, przykłady.

Przygotowanie do zajęć:

ankieta DARIAH (proszę wypełnić do 28.02, potem będzie nieaktywna; to tylko 10 minut). Więcej informacji o ankiecie: http://chc.ibl.waw.pl/pl/ankieta-dariah/

– Anne Burdick, Johanna Drucker, Peter Lunenfeld, Todo Presner, Jeffrey Schnapp Digital_Humanities, The MIT Press, Cambridge 2012. Rozdział 1 (strony 3-26). Open-access edition: https://mitpress.mit.edu/sites/default/files/titles/content/9780262018470_Open_Access_Edition.pdf

– http://whatisdigitalhumanities.com/ – proszę przejrzeć kilka definicji, odświeżając stronę (F5)

Zadanie: po wypełnieniu ankiety, lekturze tekstu i definicji proszę zastanowić się nad następującymi sprawami: słowa kluczowe opisujące humanistykę cyfrową; relacje między humanistyką cyfrową i niecyfrową; jakie metody cyfrowe wykorzystujecie Państwo w codziennej praktyce akademickiej; z jakich narzędzi/projektów korzystaliście Państwo.


3. 10.03 Czy to jest dobre? Ewaluacja humanistycznych projektów cyfrowych

Przygotowanie do zajęć:

– Geoffrey Rockwell, Short Guide To Evaluation Of Digital Work, Journal of Digital Humanitites, Vol. 1, No. 4 Fall 2012, http://journalofdigitalhumanities.org/1-4/short-guide-to-evaluation-of-digital-work-by-geoffrey-rockwell/

– Anne Burdick, Johanna Drucker, Peter Lunenfeld, Todo Presner, Jeffrey Schnapp Digital_Humanities, The MIT Press, Cambridge 2012. How to evaluate digital scholarship (strony 128-129). Open-access edition: https://mitpress.mit.edu/sites/default/files/titles/content/9780262018470_Open_Access_Edition.pdf

Zadanie: po zapoznaniu się z lekturami proszę spróbować dokonać ewaluacji wybranego przez siebie projektu DH; jakie pytania możemy postawić takim projektom? czym różnią się projekty dobre od złych; udane od nieudanych?; czym różni się ocena projektów cyfrowych od oceny projektów niecyfrowych?


4. 17.03 Remediacja literatury: cyfrowe edycje i standard TEI

Przygotowanie do zajęć.

Bolter, Jay David i Richard Grusin (2000), Remediation, Understanding New Media, The MIT Press. [Obowiązkowo Wstęp, s. 2-15; dla chętnych Rozdział 1, s. 20-51].

McGann, Jerome, „Dlaczego nauka o tekście jest ważna”, przeł. Jan Prussak, Teksty Drugie 2014 nr 2.

– Lou Burnal, What is the Text Encoding Initiative, Open Edition Press 2014 [Rozdział: [The TEI and XML”]

 

Przydatne zasoby: 

http://www.digitale-edition.de/ – katalog edycji cyfrowych

http://www.teibyexample.org/ – informacje o TEI

Zadanie:  proszę przedstawić wybraną edycję cyfrową i na jej przykładzie opowiedzieć, na czym polega remediacja tekstu literackiego, czym się różni od samej digitalizacji, jakie można podać inne przykłady remeidacji tekstu, oraz co to jest TEI i do czego nam służy.


5. 24.03 Zasoby online: kolekcje i kuratorstwo cyfrowe

– Anne Burdick, Johanna Drucker, Peter Lunenfeld, Todo Presner, Jeffrey Schnapp Digital_Humanities, The MIT Press, Cambridge 2012. [Rozdział: Enhanced Critical Curation, strony 32-34]Open-access edition:

– Julia Flanders and Trevor Muñoz,  An Introduction to Humanities Data Curation, online: http://guide.dhcuration.org/intro/

Zadanie: Proszę wybrać dowolny projekt, którego efektem jest udostępnienie jakichś zasobów (np. repozytoria, biblioteki internetowe, zbiory fotografii, danych, nagrań itp.) oraz przeanalizować jako przykład kuratorstwa cyfrowego. Czym różni się kurator cyfrowy od niecyfrowego? Kto opiekuje się współczesnymi kolekcjami online?


 

6. 31.03 Wizualizacja wiedzy

– Anne Burdick, Johanna Drucker, Peter Lunenfeld, Todo Presner, Jeffrey Schnapp Digital_Humanities, The MIT Press, Cambridge 2012. [Rozdział: Visualisation and Data Design , oraz studia przypadków, do których odnosi się tekst,  strony 42-45; 62-63;68-71]Open-access edition:

– Michał B. Paradowski, „Wizualizacja danych – dużo więcej niż prezentacja” w: Wizualizacja wiedzy. Od Biblia Pauperum do hipertekstu, red. M. Kluza, Portal Wiedza i Edukacja, Lublin 2011. Online. [Strony 38-60].

Zadanie: zastanówmy się nad teorią wizualizacji – jakie przeświadczenia leżą u jej podstaw? Czym różni się od prezentacji? Do czego może nam posłużyć? Proszę przedstawić i omówić własne przykłady wizualizacji w projektach DH.


7. 14.04 Półmetek – pomysły na prace zaliczeniowe

Zadanie: Proszę pomyśleć, nad tematem, który chcielibyście poruszyć Państwo w pracy zaliczeniowej (wymagania na dołu strony). Porozmawiamy o tym, jak rozpocząć pracę nad zadaniem, ale także o tym, jak pisać pracę, oraz jakich narzędzi i źródeł używać.


8. 21.04 Analityka kulturowa – rękopis – [Zajęcia gościnne poprowadzi dr Marek Troszyński z IBL PAN]. 


9. 28.04 Analityka kulturowa

Lev Manovich. Media Visualization: Visual Techniques for Exploring Large Media Collections. In Media Studies Futures, ed. Kelly Gates. Blackwell, 2012.

Zadanie: po lekturze tekstu teoretycznego proszę przejrzeć projekty zespołu Manovicha dostępne tutaj. Proszę wybrać dwa projekty, które będziecie mogli Państwo przedstawić na zajęciach. Na zajęciach kontynuujemy rozważania nad zastosowaniem wizualizacji i próbujemy ocenić, na ile te metody pozwalają nam odkryć nową wiedzę i jak można je zastosować we własnej praktyce badawczej.


 

10. 05.05 Analityka kulturowa – zabawy własne cyfrowymi narzędziami

Przygotowanie:

– należy przynieść komputer (lub pracować wspólnie z osobą, która przyniesie komputer)

– proszę pobrać paczkę z programem ImagePlot

– proszę przygotować własne zbiory obrazów, min. 100 (im więcej tym lepiej). Mogą być własne zdjęcia lub obrazki z sieci (można np. pobrać obrazki z danej strony za pomocą HTTrack)

– opierając się na materiale z poprzednich zajęć proszę przygotować własne pytania do zestawu obrazów, na które chcielibyście Państwo odpowiedzieć za pomocą tych analiz.


 

11. 12.05 – Distant reading – ilościowa analiza tekstu

– David L. Hoover Quantitative Analysis and Literary Studies, A Companion to Digital Literary Studies, ed. Susan Schreibman and Ray Siemens. Oxford: Blackwell, 2008.

– Maciej Eder, „Metody ścisłe w literaturoznawstwie i pułapki pozornego obiektywizmu – przykład stylometrii”, Teksty Drugie 2014 nr 2.

Zadanie: Proszę przeczytać teksty teoretyczne i znaleźć (oraz zaprezentować na zajęciach) przykład projektu wykorzystującego badania ilościowe tekstu. Na jakie pytania odpowiadają takie badania? Jakie metody się stosuje? Czy wszystko jest policzalne?


12. 19.05 Distant reading – zabawy własne cyfrowymi narzędziami


 

13 i 14. 26.05 (8:00-11:00) Przyszłość nauki: Open Access i Narzędzia cyfrowe w edukacji

 

Edmond Jennifer, Laurent Romary. Academic Publishing: New Opportunities for the Culture of Supply and the Nature of Demand. 2013. 

Przewodnik po otwartości dla organizacji pozarządowych, oprac. Justyna Hofmokl, Katarzyna Sawko, Kamil Śliwowski, Katarzyna Rybicka, Łukasz Jachowicz, Alek Tarkowski, Centrum Cyfrowe 2013. (strony:12-42).

Edukacja medialna i informacyjna w Polsce – raport otwarcia, red. Jarosław Lipszyc, Dorota Górecka, Fundacja Nowoczesna Polska 2012, rozdział. 2

 

 

Dla chętnych: Siewicz, Krzysztof. Otwarty dostęp do publikacji naukowych. Kwestie prawne. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012.

Zadanie: Proszę zapoznać się z publikacjami (ostatnia tylko dla chętnych) w kontekście przyszłości nauki, edukacji i kryzysu humanistyki. Jakich zmian możemy się spodziewać? Czy wszystkie są pozytywne? Proszę także przygotować przykład jednego repozytorium tekstów i jednego kursu online (lub innego narzędzia do edukacji internetowej).


 

 

15. 02.06 Prezentacje projektów prac zaliczeniowych

09.06  – nie ma zajęć (odrabiamy 26.05)

25.06  Ostateczny termin nadsyłania prac zaliczeniowych

 PRACA ZALICZENIOWA

Terminy:

14 kwietnia 2015 – omówienie pomysłów

2 czerwca 2015 – prezentacja projektu pracy na ostatnich zajęciach

25 czerwca 2015, 23:59 – ostateczny termin nadsyłania prac zaliczeniowych

Zachęcam do przesyłania prac wcześniej – prace zgłoszone do 18 czerwca odeślę do ew. poprawki 22 czerwca. Poprawioną wersję trzeba dosłać do 25 czerwca.

Temat: krótki esej poświęcony (a) ewaluacji wybranego projektu z zakresu humanistyki cyfrowej; lub (b) analizie wybranego tekstu kultury z wykorzystaniem metod, technik i narzędzi humanistyki cyfrowej; lub (c) zagadnieniom teoretycznym związanym z humanistyką cyfrową. (Temat pracy zatwierdza prowadzący).

Forma: esej (7-10 stron maszynopisu – Times New Roman 12pt, 1,5 odstępu, marginesy 4 x 2,5 cm) lub inna forma uzgodniona z prowadzącym.

Temat, lektury, badania, interpretacje itp. można ze mną konsultować po zajęciach, drogą mailową lub przyjść na konsultacje do IBL PAN (Pałac Staszica) (po uprzednim mailowym ustaleniu godziny).

Proszę pamiętać o odpowiednim oznaczeniu cytatów i odwołań do innych prac. Teksty niesamodzielne tępię z najwyższą surowością. W razie wątpliwości proszę zajrzeć np. tutaj.